#ΚΕΤ_Muller Lyer illusion
Muller_Lyer_illusion
Παρατηρείστε προσεκτικά τα δύο κεντρικά ευθύγραμμα τμήματα της εικόνας.
#KET_brain_games #KET_cognitive_science
Muller_Lyer_illusion
Παρατηρείστε προσεκτικά τα δύο κεντρικά ευθύγραμμα τμήματα της εικόνας.
#KET_brain_games #KET_cognitive_science
Ποιο από τα δύο σας φαίνεται μεγαλύτερο;
Όπως φαίνεται και στο σχήμα, τα δύο ευθύγραμμα τμήματα είναι ίσα, παρότι μία γρήγορη θέασή τους μας οδηγεί σε αντίθετη άποψη. H κλασσική αυτή οπτική πλάνη ονομάζεται πλάνη Müller-Lyer, καθώς σχεδιάστηκε από τον Γερμανό κοινωνιολόγο Franz Carl Müller-Lyer το 1889. Η αρχική δοκιμή του Müller-Lyer έγινε με σχήματα «βέλους» τα οποία είχαν στις άκρες τους οξείες ή αμβλείες γωνίες, ενώ από τους εξεταζόμενους ζητήθηκε η εύρεση των μέσων σημείων των δύο σχημάτων. Κατά μέσο όρο, οι εξεταζόμενοι επέλεξαν διαφορετικά μέσα σημεία, με το μέσο σημείο να βρίσκεται κοντύτερα στο άκρο του «βέλους» στην περίπτωση των αμβλειών γωνιών, σύμφωνα με την αντίληψη ότι τα αμβλεία φτερά επιμήκουν το μήκος της γραμμής.
Όπως φαίνεται και στο σχήμα, τα δύο ευθύγραμμα τμήματα είναι ίσα, παρότι μία γρήγορη θέασή τους μας οδηγεί σε αντίθετη άποψη. H κλασσική αυτή οπτική πλάνη ονομάζεται πλάνη Müller-Lyer, καθώς σχεδιάστηκε από τον Γερμανό κοινωνιολόγο Franz Carl Müller-Lyer το 1889. Η αρχική δοκιμή του Müller-Lyer έγινε με σχήματα «βέλους» τα οποία είχαν στις άκρες τους οξείες ή αμβλείες γωνίες, ενώ από τους εξεταζόμενους ζητήθηκε η εύρεση των μέσων σημείων των δύο σχημάτων. Κατά μέσο όρο, οι εξεταζόμενοι επέλεξαν διαφορετικά μέσα σημεία, με το μέσο σημείο να βρίσκεται κοντύτερα στο άκρο του «βέλους» στην περίπτωση των αμβλειών γωνιών, σύμφωνα με την αντίληψη ότι τα αμβλεία φτερά επιμήκουν το μήκος της γραμμής.
Ο Βρετανός νευροψυχολόγος Richard Gregory προσέφερε για πρώτη φορά μία εξήγηση για την ψευδαίσθηση Müller-Lyer το 1966. Σύμφωνα με τον Gregory, η ψευδαίσθηση συμβαίνει επειδή το οπτικό σύστημα έχει συνηθίσει την «οξεία διαμόρφωση» (αριστερά στην εικόνα) να αντιστοιχεί σε ένα ευθύγραμμο αντικείμενο, όπως π.χ. η κυρτή γωνία ενός δωματίου, που βρίσκεται πιο κοντά στον παρατηρητή, ενώ η «αμβλεία διαμόρφωση» (δεξιά στην εικόνα) να αντιστοιχεί σε ένα αντικείμενο που βρίσκεται πολύ μακριά, όπως η κοίλη γωνία ενός δωματίου.
Η εξήγηση αυτή έχει καταρριφθεί σε μεγάλο βαθμό, αφού φαίνεται πως παρότι η εμπειρική σημασία του ερεθίσματος Müller-Lyer, δηλαδή μία εξήγηση που βασίζεται στην παρελθοντική εμπειρία με πηγές αντίστοιχων ερεθισμάτων τείνει προς την σωστή γενική κατεύθυνση, οι κυρτές και κοίλες γωνίες συμβάλλουν ελάχιστα στο φαινόμενο Müller-Lyer.
Ο Βρετανός νευροψυχολόγος Richard Gregory προσέφερε για πρώτη φορά μία εξήγηση για την ψευδαίσθηση Müller-Lyer το 1966. Σύμφωνα με τον Gregory, η ψευδαίσθηση συμβαίνει επειδή το οπτικό σύστημα έχει συνηθίσει την «οξεία διαμόρφωση» (αριστερά στην εικόνα) να αντιστοιχεί σε ένα ευθύγραμμο αντικείμενο, όπως π.χ. η κυρτή γωνία ενός δωματίου, που βρίσκεται πιο κοντά στον παρατηρητή, ενώ η «αμβλεία διαμόρφωση» (δεξιά στην εικόνα) να αντιστοιχεί σε ένα αντικείμενο που βρίσκεται πολύ μακριά, όπως η κοίλη γωνία ενός δωματίου.
Η εξήγηση αυτή έχει καταρριφθεί σε μεγάλο βαθμό, αφού φαίνεται πως παρότι η εμπειρική σημασία του ερεθίσματος Müller-Lyer, δηλαδή μία εξήγηση που βασίζεται στην παρελθοντική εμπειρία με πηγές αντίστοιχων ερεθισμάτων τείνει προς την σωστή γενική κατεύθυνση, οι κυρτές και κοίλες γωνίες συμβάλλουν ελάχιστα στο φαινόμενο Müller-Lyer.
Μία εναλλακτική εξήγηση που πρότεινε ο R. H. Day υποστηρίζει πως η ψευδαίσθηση συμβαίνει λόγω συγκρουόμενων ενδείξεων. Με άλλα λόγια, η ικανότητά μας να αντιλαμβανόμαστε το μήκος των γραμμών εξαρτάται από το πραγματικό μήκος του ευθύγραμμου τμήματος, αλλά και από το συνολικό μήκος της εικόνας.
Δεδομένου ότι το συνολικό μήκος της «αμβλείας διάταξης» είναι μεγαλύτερο από το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος μας οδηγεί να βλέπουμε και να χαρακτηρίζουμε λανθασμένα το ευθύγραμμο τμήμα της «αμβλείας διάταξης» ως μεγαλύτερο.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου προτείνουν ότι η ψευδαίσθηση δείχνει πως ο εγκέφαλος κρίνει σχεδόν ανακλαστικά πληροφορίες σχετικά με το μήκος και το μέγεθος, πριν δηλαδή από οποιαδήποτε άλλη πληροφορία.
Μία εναλλακτική εξήγηση που πρότεινε ο R. H. Day υποστηρίζει πως η ψευδαίσθηση συμβαίνει λόγω συγκρουόμενων ενδείξεων. Με άλλα λόγια, η ικανότητά μας να αντιλαμβανόμαστε το μήκος των γραμμών εξαρτάται από το πραγματικό μήκος του ευθύγραμμου τμήματος, αλλά και από το συνολικό μήκος της εικόνας.
Δεδομένου ότι το συνολικό μήκος της «αμβλείας διάταξης» είναι μεγαλύτερο από το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος μας οδηγεί να βλέπουμε και να χαρακτηρίζουμε λανθασμένα το ευθύγραμμο τμήμα της «αμβλείας διάταξης» ως μεγαλύτερο.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου προτείνουν ότι η ψευδαίσθηση δείχνει πως ο εγκέφαλος κρίνει σχεδόν ανακλαστικά πληροφορίες σχετικά με το μήκος και το μέγεθος, πριν δηλαδή από οποιαδήποτε άλλη πληροφορία.
